สิทธิของสาธารณชนในการเข้าถึงจุลชีพที่ถูกฝากไว้เพื่อการขอรับสิทธิบัตร ในประเทศไทย

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาสิทธิของสาธารณชนในการเข้าถึงจุลชีพที่ถูกฝากไว้เพื่อการขอรับสิทธิบัตรในประเทศไทย ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเปิดเผยรายละเอียดการประดิษฐ์เพื่อก่อให้เกิดการพัฒนาความรู้และการถ่ายทอดเทคโนโลยีแก่สังคมตามเจตนารมณ์ของกฎหมายสิทธิบัตร โดยศึกษาและวิเคราะห์สิทธิทำนองเดียวกันในกฎหมายของประเทศต่างๆได้แก่ สหรัฐอเมริกาและยุโรป รวมถึงข้อตกลงระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สนธิสัญญา กรุงบูดาเปสท์ว่าด้วยการจัดตั้งระบบรับฝากจุลชีพระหว่างประเทศเพื่อกระบวนการในการขอรับสิทธิบัตร (Budapest Treaty on the International Recognition of the Deposit of Microorganisms for the Purpose of Patent Procedure 1977) และกฎเกณฑ์ภายใต้สนธิสัญญากรุงบูดาเปสท์ฯ เพื่อเปรียบเทียบกับสิทธิของสาธารณชนในการเข้าถึงจุลชีพที่ถูกฝากไว้เพื่อการขอรับสิทธิบัตรในประเทศไทย และหาแนวทางในการพัฒนากฎเกณฑ์การฝากจุลชีพเพื่อการขอรับสิทธิบัตรของประเทศไทย ในอันที่จะทำให้สาธารณชนมีสิทธิในการเข้าถึงจุลชีพที่ถูกฝากไว้เพื่อการขอรับสิทธิบัตรได้อย่างแท้จริงตามหลักกฎหมายสิทธิบัตร จากการศึกษาวิจัยพบว่ากฎหมายสิทธิบัตรของไทยกำหนดให้มีการฝากจุลชีพประกอบการยื่นคำขอรับสิทธิบัตรในสิ่งประดิษฐ์ที่เกี่ยวกับจุลชีพใหม่ รวมทั้งกรรมวิธีทางจุลชีววิทยาและการใช้จุลชีพดังกล่าว เพื่อการเปิดเผยรายละเอียดการประดิษฐ์อย่างสมบูรณ์และชัดเจนตามเงื่อนไขการขอรับสิทธิบัตร แต่ยังไม่ได้กำหนดกฎเกณฑ์เรื่องขั้นตอน/รายละเอียดในการฝากจุลชีพ และข้อกำหนดอื่น ซึ่งผู้ขอรับสิทธิบัตรหรือเจ้าของสิทธิบัตรจำเป็นต้องดำเนินการรวมถึงผลของการไม่ปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ดังกล่าว ดังนั้น ผู้เขียนจึงเสนอแนะให้มีการปรับปรุงแก้ไขและเพิ่มเติมกฎเกณฑ์ดังกล่าวในวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ เพื่อทำให้สาธารณชนมีสิทธิในการเข้าถึงจุลชีพดังกล่าวได้ตามเจตนารมณ์ของกฎหมายสิทธิบัตร