ปัญหาการควบคุมการออกกฎและการดำเนินการตรวจสอบกฎของฝ่ายปกครอง

Abstract

สารนิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาทางกฎหมายอันเกิดจากฝ่ายปกครอง (Administration) ออกกฎ (By-law) ไม่ชอบด้วยกฎหมาย (IIlegality) จากการศึกษา พบว่าพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 (Administrative Procedure Act B.E. 2539 (1996) และพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 (Act on Establishment of Administrative Court and Administrative Court Procedure B.E. 2542 (1999) กำหนดเพียงนิยามคำว่า "กฎ" ไว้เท่านั้น แต่ไม่ปรากฏว่ามีหลักเกณฑ์สำหรับใช้ในการควบคุมการออกกฎ และการดำเนินการตรวจสอบกฎของฝ่ายปกครองไว้แต่อย่างใด แม้ว่าจะมีฝ่ายปกครองซึ่งมีอำนาจในการออกกฎ และมีองค์กรตุลาการทางปกครองที่มีอำนาจตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายของกฎ ซึ่งมีการใช้หลักการของบทบัญญัติแห่งกฎหมายแม่บท แนวคิด ทฤษฎี และหลักการทางกฎหมายมาพิจารณาในการออกกฎและตรวจสอบกฎของฝ่ายปกครองก็ตาม แต่ก็มิอาจรับรองได้ว่ากฎที่มีอยู่หรือที่จะมีขึ้นในภายหน้าจะชอบด้วยกฎหมาย ไม่ส่งผลที่กระทบต่อสิทธิของบุคคล หรือไม่จำกัดหรือลิดรอนต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชน จึงถือเป็นปัญหาสำคัญที่ควรศึกษาเพื่อหาแนวทางแก้ไขให้กฎที่ออกโดยฝ่ายปกครองชอบด้วยกฎหมายโดยสารนิพนธ์นี้มีการศึกษาเปรียบเทียบแนวคิด ทฤษฎี และหลักเกณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการออกกฎของฝ่ายปกครองตามกฎหมายต่างประเทศและกฎหมายไทย