ขอบและศูนย์กลาง

Abstract

คำว่า “ใจกลางเมือง” นั้น เกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อไหร่ผมเองก็ไม่ทราบดี แต่ตามความเข้าใจของผม “ย่านใจกลางเมือง” กินความอย่างน้อยสองนัยยะ คือ ความหมายแรก เป็นความหมายเชิงภูมิศาสตร์ ที่แสดงออกถึงความเป็น “ย่านพื้นที่” และ ความหมายที่สอง เป็นความหมายเชิงเศรษฐศาสตร์ ที่แสดงออกถึงศูนย์กลางแห่งกลไกในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ (หรือทุน) แห่งสังคมนั้นๆ ที่ผมสนใจอยากเล่าให้ฟังก็คือคำดังกล่าวได้สร้างสิ่งที่อยู่ “นอก” ใจกลางเมืองขึ้นมา โดยความสัมพันธ์ของสิ่งที่เป็นศูนย์กลาง – สิ่งนอกศูนย์กลาง (ชายขอบ) กำลังเป็นเรื่องที่ได้รับความสนใจอย่างกว้างขวางในวงวิชาการหลายสาขา เพื่ออธิบายเรื่องที่ว่ามานี้ผมอยากอธิบายผ่านความสัมพันธ์ของแหล่งงาน กับที่อยู่อาศัย