วิเคราะห์ความสอดคล้องระหว่างความตกลงทริปส์และกฎหมายสิทธิบัตรในเรื่องมาตรการบังคับใช้สิทธิของกฎหมายไทยกับความตกลงทริปส์

Abstract

ประเทศไทยได้มีการประกาศใช้มาตรการบังคับใช้สิทธิต่อยาที่มีสิทธิบัตร 3 รายการ โดยมีเหตุผลปัจจัยด้านยาราคาแพง ผู้ป่วยไม่สามารถเข้าถึงยาได้ ซึ่งการใช้มาตรการบังคับใช้สิทธินี้เป็นกลไกสำคัญต่อการส่งเสริมการเข้าถึงยา แต่การใช้มาตรการบังคับใช้สิทธิในกรณีดังกล่าวเกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะบริษัทยาข้ามชาติที่มองว่ามาตรการบังคับใช้สิทธิเป็นกลไกที่ขัดต่อการค้าเสรีและเป็นอุปสรรคที่บั่นทอนการลงทุนในการวิจัยและพัฒนา จากเหตุการณ์ดังกล่าวทำให้ต้องพิจารณาเกี่ยวกับบทบัญญัติของกฎหมายสิทธิบัตรไทยว่ามีความสอดคล้องกับเจตนารมณ์ของความตกลงทริปส์หรือไม่ เพื่อมิให้เกิดกรณีข้อโต้แย้งขึ้นในอนาคต