ปัญหาและอุปสรรคในการบังคับใช้พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2504

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาปัญหาและอุปสรรคในการบังคับใช้พระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2504 ซึ่งจากการศึกษาพบว่า พระราชบัญญัติฉบับนี้ยังมีบทบัญญัติที่เป็นปัญหาในการบังคับใช้อยู่หลายประการ เช่น ปัญหาในการกำหนดพื้นที่และแนวเขตอุทยานแห่งชาติที่รัฐบาลสามารถประกาศเขตพื้นที่อุทยานแห่งชาติได้ทันทีหากเห็นว่ามีความเหมาะสมอาจเกิดปัญหาการประกาศพื้นที่แนวเขตอุทยานแห่งชาติซ้อนทับที่ดินทำกินของประชาชน ปัญหาด้านรูปแบบการแต่งตั้งคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติตามกฎหมายฉบับนี้เมื่อเทียบกับพื้นที่ที่มีการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติแล้วจะเห็นว่าคณะกรรมการมีจำนวนน้อยเมื่อเปรียบเทียบกับภารกิจและอำนาจหน้าที่ที่มีอยู่อย่างกว้างขวางและไม่มีภาคประชาชนเข้าไปมีส่วนร่วมในการทำงานของคณะกรรมการด้วย และเจ้าหน้าที่ยังมีพฤติกรรมไม่เหมาะสมในการบังคับใช้กฎหมาย การกำหนดบทลงโทษยังไม่มีความเหมาะสม ส่งผลให้ผู้กระทำผิดไม่เกิดความเกรงกลัว อีกทั้งบทบัญญัติในพระราชบัญญัติฉบับนี้ยังไม่สอดคล้องกับกฎหมายเกี่ยวกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยที่ส่งเสริมการท่องเที่ยวเป็นหลัก ดังนั้น ผู้ศึกษาจึงเห็นควรให้มีการแก้ไขพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ.2504 แทนกฎหมายฉบับเดิมที่ประกาศใช้มานาน เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นอยู่ในปัจจุบัน ดังนี้ 1) การจะประกาศให้พื้นที่ใดเป็นเขตอุทยานแห่งชาตินั้น ควรมีการกำหนดระเบียบ กฎเกณฑ์ให้ชัดเจน และให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการกำหนดพื้นที่อุทยานด้วย 2) ควรเพิ่มจำนวน วาระการดำรงตำแหน่ง และอำนาจหน้าที่ของคณะกรรมการอุทยานแห่งชาติให้มีมากขึ้น 3) อำนาจหน้าที่ของพนักงานเจ้าหน้าที่ตามพระราชบัญญัติฉบับนี้ควรมีการตรวจสอบ และประชาชนทั่วไปสามารถเป็นผู้เสียหายและมีสิทธิร้องทุกข์เพื่อดำเนินคดีได้ 4) ควรมีการเพิ่มบทกำหนดโทษและบทลงโทษเพื่อให้ผู้ที่คิดจะกระทำความผิดเกิดความเกรงกลัวไม่กล้ากระทำผิด 5) ควรแก้ไขพระราชบัญญัติฉบับนี้ให้สอดคล้องกับกฎหมายเกี่ยวกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยที่มุ่งเน้นส่งเสริมการท่องเที่ยวเป็นหลัง ทั้งนี้ เพื่อให้กฎหมายอุทยานแห่งชาติสามารถนำมาใช้อย่างเป็นรูปธรรมและมีประสิทธิภาพมากขึ้น