ปัญหากฎหมายในการคุ้มครองบรรจุภัณฑ์และภาพรวมของบรรจุภัณฑ์ ในระบบกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา: กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ เครื่องสำอางตกแต่งผิวหน้า
กำลังโหลด...
วันที่
2566
ผู้เขียน
ชื่อวารสาร
วารสาร ISSN
ชื่อหนังสือ
สำนักพิมพ์
มหาวิทยาลัยศรีปทุม
เชิงนามธรรม
การค้นคว้าครั้งนี้มีจุดประสงค์ในการศึกษาพิจารณาการให้ความคุ้มครองแก่บรรจุภัณฑ์และภาพรวมของบรรจุภัณฑ์ของเครื่องสำอางตกแต่งผิวหน้าของกฎหมายในระบบทรัพย์สินทางปัญญาของต่างประเทศเพื่อนำมาเปรียบเทียบกับกฎหมายที่มีบังคับใช้อยู่ของราชอาณาจักรไทยเพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดตามเจตนารมณ์
จากการศึกษาพบว่า การให้ความคุ้มครองแก่บรรจุภัณฑ์ตามกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาของราชอาณาจักรไทยนั้นอยู่ภายใต้พระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2522 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ให้ความคุ้มครองแก่ทั้งสิทธิบัตรการประดิษฐ์ (Invention Patent) และสิทธิบัตรการออกแบบ (Design Patent) ซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหาในเรื่องความไม่ชัดเจนของกฎหมาย เนื่องจากการบัญญัติให้การคุ้มครองการออกแบบต้องอยู่ภายใต้กฎหมายฉบับเดียวกับสิทธิบัตรแล้วนั้นอาจก่อให้เกิดความสับสนในเรื่องของเงื่อนไขในการขอรับการคุ้มครองโดยการจดทะเบียน อันจะทำให้เข้าใจได้ว่าสิทธิบัตรการออกแบบนั้นจำเป็นจะต้องเป็นการออกแบบที่มีเรื่องของการประดิษฐ์ทางด้านเทคนิคหรือกลไกเข้ามาเกี่ยวข้อง ซึ่งอาจส่งผลต่อการบังคับใช้กฎหมายให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดต่อการคุ้มครองการออกแบบบรรจุภัณฑ์
ภายใต้พระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2522 ยังพบว่า ระยะเวลาในการคุ้มครองแก่การออกแบบผลิตภัณฑ์ตามมาตรา 62 นั้นยังเป็นระยะเวลาที่อาจน้อยเกินไปที่จะมุ่งเน้นให้เกิดประโยชน์แก่การคุ้มครองต่อผู้ประกอบการในการที่จะใช้บรรจุภัณฑ์นั้นในการจำหน่ายสินค้าของตนในท้องตลาด เนื่องจากในการออกแบบบรรจุภัณฑ์เพื่อวางจำหน่ายสินค้าผู้ประกอบการจำเป็นที่จะต้องลงทุนทางด้านค่าใช้จ่ายและเวลาเพื่อทำให้บรรจุภัณฑ์ออกมามีลักษณะสวยงามและโดดเด่นพอที่จะดึงดูดผู้บริโภคได้ หากผู้ประกอบการสามารถหวงกันแบบของบรรจุภัณฑ์นั้นไว้ใช้แต่เพียงผู้เดียวได้นานมากขึ้นก็จะเป็นผลประโยชน์ทางด้านการค้าขายที่มากขึ้น
ในส่วนของการให้ความคุ้มครองแก่ภาพรวมของบรรจุภัณฑ์ เมื่อได้ทำการศึกษาแล้วพบว่าไม่ได้มีกฎหมายโดยตรงที่มุ่งเน้นแก่การให้ความคุ้มครองในเรื่องดังกล่าวในราชอาณาจักรไทยแต่เมื่อทำการศึกษากฎหมายต่างประเทศแล้วพบว่า กฎหมายของประเทศส่วนใหญ่นั้นให้ความคุ้มครองแก่ภาพรวมของบรรจุภัณฑ์โดยอาศัยกฎหมายเครื่องหมายการค้า (Trademark) แต่กฎหมายเครื่องหมายการค้าของราชอาณาจักรไทยนั้นยังไม่ได้ถือว่าภาพรวม (Trade Dress) จะถูกนับเป็นเครื่องหมายอันจะได้รับการคุ้มครองโดยการจดทะเบียนเป็นเครื่องหมายการค้าได้ โดยที่กฎหมายเปิดช่องให้ความคุ้มครองแก่ภาพรวมโดยอาศัยได้เพียงหลักการลวงขายเท่านั้นซึ่งอาจก่อให้เกิดปัญหาทางด้านภาระในการพิสูจน์จนอาจทำให้เจ้าของภาพรวมที่แท้จริงนั้นไม่อาจได้รับความคุ้มครอง จึงจำเป็นจะต้องแก้ไขปรับปรุงพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 ให้สามารถครอบคลุมได้ถึงการคุ้มครองแก่เครื่องหมายภาพรวมด้วย
คำอธิบาย
ตารางและรูปภาพประกอบ
คำหลัก
บรรจุภัณฑ์, สิทธิบัตรการออกแบบ, การออกแบบผลิตภัณฑ์, เครื่องหมายการค้า, เครื่องหมายภาพรวม
การอ้างอิง
ณัฐกฤตา วราอุบล. 2566. "ปัญหากฎหมายในการคุ้มครองบรรจุภัณฑ์และภาพรวมของบรรจุภัณฑ์ ในระบบกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญา: กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์ เครื่องสำอางตกแต่งผิวหน้า." สารนิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต กลุ่มวิชากฏหมายธุรกิจ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.