การศึกษารูปแบบการจัดการสิ่งแวดล้อมของชุมชนในการแปรรูปผักผลไม้ดอง: กรณีศึกษากลุ่มแม่บ้านเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

Abstract

การศึกษารูปแบบการจัดการสิ่งแวดล้อมของชุมชนในการแปรรูปผักผลไม้ดอง : กรณีศึกษากลุ่มแม่บ้านเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงความรู้และความเข้าใจของผู้ผลิตอาหารแปรรูปในแนวทางวิธีการป้องกันและลดมลพิษสำหรับผลิตภัณฑ์ชุมชน ผลไม้แปรรูปประเภทดอง

การวิจัยนี้เป็นการศึกษาโดยนำเอาแนวความคิดเรื่องการป้องกันมลพิษ(Pollution Prevention) ซึ่งเป็นแผนแม่บทของชาติว่าด้วยการผลิตที่สะอาด มาใช้เป็นแนวความคิดหลักของการวิจัย ประชากรในการศึกษาครั้งนี้คือผู้ประกอบการที่เป็นเจ้าของกิจการผลิตผลิตภัณฑ์ผลไม้แปรรูปประเภทดองที่อยู่ในชุมชนที่เป็นกลุ่มแม่บ้านเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล(http://thaitumbon.com) และกลุ่มตัวอย่างทำการสุ่มแบบเฉพาะเจาะจง(Purposive Random Sampling) คือผู้ประกอบการที่มีกิจการอยู่ในชุมชน การขอเข้าสัมภาษณ์ทำโดยใช้วิธีโทรศัพท์และส่งจดหมายขอความร่วมมือ/ส่งแฟกซ์ขออนุญาตเข้าสัมภาษณ์ผู้ประกอบการตามรายชื่อที่ได้จากเว็บไซด์ดังกล่าวจำนวน 5 ราย แต่ผู้ประกอบการอนุญาตให้เข้าสัมภาษณ์ 4 ราย โดยใช้แบบสอบถามเป็นเครื่องมือ พบว่า 3 ใน 4 รายเจ้าของกิจการเป็นผู้หญิง อายุประมาณ 30-40 ปี สถานภาพแต่งงาน การศึกษาระดับ ปวช.มีรายได้ประมาณ 20,000-40,000 บาท/เดือน

มีผู้ประกอบการเพียง 1 รายที่ผลิตผลิตภัณฑ์เพียงชนิดเดียว(มะขามเปรี้ยว)และคัดเลือกวัตถุดิบที่ใช้ผลิตเพื่อลดการตัดแต่ง 2 สถานประกอบการที่นำน้ำดองกลับมาใช้ใหม่ ทุกสถานประกอบการใช้การบำบัดน้ำเสียของหน่วยงานท้องถิ่น 2 สถานประกอบการใช้ฟืนเป็นเชื้อเพลิงในการผลิต 2 สถานประกอบการมีการนำน้ำดองกลับมาใช้ใหม่ แต่ทุกสถานประกอบการยังไม่มีการนำน้ำที่ใช้ล้างผักผลไม้กลับมาใช้ประโยชน์อื่นๆอีก