การพัฒนากฎหมายว่าด้วยการใช้ทรัพย์สินทางปัญญา เป็นหลักประกันสินเชื่อทางธุรกิจ

Abstract

วิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ในการศึกษาและวิจัยเรื่องการพัฒนาพระราชบัญญัติหลักประกันทางธุรกิจ พ.ศ. 2558 ให้มีความชัดเจนและเหมาะสมต่อการนำทรัพย์สินทางปัญญามาใช้เป็นหลักประกันทางธุรกิจ ซึ่งการวิจัยครั้งนี้ได้มีการเก็บรวบรวมข้อมูลสภาพปัญหาการบังคับใช้กฎหมายและประเด็นสำคัญที่ควรจะต้องมีการพิจารณาปรับปรุง แก้ไขและเพิ่มเติมพระราชบัญญัติหลักประกันทางธุรกิจ พ.ศ. 2558 โดยใช้วิธีวิทยาการวิจัยเชิงคุณภาพ ประกอบด้วย การวิจัยเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก และการรับฟังความคิดเห็น ผลการวิจัยพบว่า การนำทรัพย์ทางปัญญามาใช้เป็นหลักประกันทางธุรกิจตามพระราชบัญญัติหลักประกันทางธุรกิจ พ.ศ. 2558 นั้น มีปัญหาการบังคับใช้กฎหมายที่ไม่อาจก่อให้เกิดการยอมรับและนำไปใช้ในวงการธุรกิจอย่างแพร่หลายได้ ซึ่งมีสาเหตุมาจากกฎหมายที่มีผลใช้บังคับในปัจจุบันขาดความชัดเจนและมิได้มีการวางหลักเกณฑ์และวิธีการที่เป็นสาระสำคัญของการนำทรัพย์สินทางปัญญามาใช้เป็นหลักประกันทางธุรกิจที่จะก่อให้เกิดการยอมรับอย่างเป็นธรรมระหว่างผู้ให้หลักประกันและผู้รับหลักประกันในขั้นตอนต่าง ๆ ตั้งแต่การรับหลักประกันจนถึงการบังคับชำระหนี้เอาจากหลักประกันใน 5 ประเด็นสำคัญ คือ (1) ประเภทของทรัพย์สินทางปัญญาที่นำมาเป็นหลักประกัน (2) การประเมินมูลค่าทรัพย์สินทางปัญญา (3) สิทธิของผู้ให้หลักประกันทรัพย์สินทางปัญญา (4) การจดทะเบียนทรัพย์สินทางปัญญา และ (5) ศาลที่มีอำนาจในการดำเนินคดีหลักประกันทรัพย์สินทางปัญญา อันนำมาสู่การวิเคราะห์และจัดทำเป็น “ร่างพระราชบัญญัติหลักประกันทางธุรกิจ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. ....” เพื่อปรับปรุง แก้ไข และเพิ่มเติมพระราชบัญญัติหลักประกันทางธุรกิจ พ.ศ. 2558 ที่เป็นข้อค้นพบสำคัญของการศึกษาวิจัยนี้