องค์กรควบคุมความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมาย

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ในการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายว่าด้วยองค์กรควบคุมและตรวจสอบการตรากฎหมายให้ชอบด้วยบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญ โดยใช้วิธีวิทยาการวิจัยเชิงคุณภาพประกอบด้วย การวิจัยเอกสาร และการสัมภาษณ์เชิงลึก ผลของการวิจัยพบว่าการควบคุมและตรวจสอบความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมาย มี 3 ประเด็นที่เป็นปัญหา คือ รูปแบบองค์กร ขอบเขตอำนาจและหน้าที่ และกระบวนการใช้อำนาจ นำไปสู่การจัดทำร่างปรับปรุงแก้ไข รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 ในประเด็น เข้าสู่อำนาจหรือที่มาของตุลาการศาลรัฐธรรมนูญที่ให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการสรรหา คุณสมบัติของตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ อำนาจในการรับฟ้องโดยตรงไม่ผ่านผู้ตรวจการแผ่นดิน และอำนาจในการวินิจฉัยเฉพาะความชอบด้วยรัฐธรรมนูญของบทบัญญัติกฎหมาย การวิจัยได้จัดทำบทบัญญัติต้นแบบสำหรับการแก้ไขรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 และพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2561 ข้อเสนอแนะให้มีการศึกษาวิจัยต่อไป คือ “องค์กรและกระบวนการควบคุมตรวจสอบการใช้อำนาจของศาลรัฐธรรมนูญ”