ปัญหากฎหมายในการดำเนินคดีอาญาของพนักงานอัยการตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

Abstract

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัญหากฎหมายในการดำเนินคดีอาญาของพนักงานอัยการ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา โดยการศึกษาหลักเกณฑ์และอำนาจในการใช้ดุลพินิจในการฟ้องคดีอาญา การถอนฟ้องคดีอาญา และการไม่ให้ปล่อยตัวผู้ต้องหาชั่วคราวของพนักงานอัยการ เนื่องเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการดำเนินคดีอาญาในต่างประเทศ เพื่อนำมาวิเคราะห์ถึงความเป็นไปได้ในการนำมาเป็นแนวทางในการปรับปรุงแก้ไขในปัญหากฎหมายในการดำเนินคดีอาญาของพนักงานอัยการ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาที่เหมาะสมกับประเทศไทย ผลการศึกษาพบว่า พนักงานอัยการซึ่งเป็นเจ้าพนักงานของรัฐ ซึ่งมีอำนาจและหน้าที่ที่จะดำเนินคดีแทนรัฐ โดยอำนาจในการใช้ดุลพินิจสั่งฟ้องหรือสั่งไม่ฟ้องคดีอาญาต่อศาล อีกทั้งยังสามารถใช้ดุลพินิจในการสั่งถอนฟ้องคดีอาญาที่ได้มีการสั่งฟ้องไปแล้ว และยังมีอำนาจในการใช้ดุลพินิจในการพิจารณาสั่งให้ปล่อยหรือไม่ปล่อยตัวผู้ต้องหาในชั้นก่อนฟ้องได้ โดยผู้ต้องหาไม่สามารถอุทธรณ์คำสั่งได้ ซึ่งหากพนักงานอัยการใช้ดุลพินิจดังกล่าวไปโดยมิชอบ อาจก่อให้เกิดความกระทบกระเทือนต่อความยุติธรรม และความสงบเรียบร้อยของสังคม เนื่องจากส่งผลต่อสิทธิและเสรีภาพของประชาชน ซึ่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 143 มาตรา 35 มิได้วางหลักเกณฑ์ในการใช้ดุลพินิจของพนักงานอัยการ และมาตรา 108/1 การใช้ดุลพินิจของพนักงานอัยการมีความเด็ดขาดไม่สามารถอุทธรณ์ได้ จากการศึกษาในประเด็นปัญหาข้างต้น จึงเสนอแนวทางในการแก้ไขปรับปรุงประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 143 มาตรา 35 และมาตรา 108/1 ในส่วนที่เกี่ยวกับการใช้อำนาจในการใช้ดุลพินิจในการสั่งไม่ฟ้องคดีอาญาของพนักงานอัยการ การถอนฟ้อง และการสั่งไม่ให้ประกันตัว โดยในมาตราดังกล่าวไม่ได้กำหนดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนไว้ อีกทั้งตามระเบียบสำนักงานอัยการสูงสุดนั้นมิได้มีฐานะเป็นบทบัญญัติแห่งกฎหมาย จึงเห็นควรมีการวางหลักกฎหมายเกี่ยวกับการใช้ดุลพินิจในประเด็นดังกล่าวบัญญัติเป็นหลักเกณฑ์ภายใต้บทบัญญัติกฎหมายอาญาเพื่อให้เกิดมาตรฐานและถูกต้องตามหลักสากล